Te vroeg wakker worden

Een vervelend en vermoeiend patroon
te vroegwakker worden
26 februari 2021

Het probleem van te vroeg wakker worden…

Er zijn allerlei soorten slaapproblemen. Een daarvan is het probleem te vroeg wakker worden. Heb jij daar ook last van?

Je wordt om een uur of vijf in de vroege ochtend wakker en dan kun je de slaap niet meer vatten. Je ligt eerst nog wel rustig, maar je wordt alleen maar wakkerder en alerter. Je gedachten gaan al vooruit naar de komende dag en je ordent en regelt al van alles in je hoofd. Op een gegeven moment denk je: “ik kan er net zo goed uitgaan, ik kan toch niet meer slapen”. Daar zit je dan om 6.00 uur boven je krant met een kop koffie. Of misschien ben je al met je huishouden begonnen. Dan is dat maar lekker weer gedaan . . .

vroeg wakker

Wat je misschien niet beseft is dat je met dit gedrag alleen maar bevestiging geeft aan je lijf dat het niet voor niets wakker is geworden om 5:00 uur. Je slaappatroon went heel snel aan een ander ritme en zal na een paar ochtenden al wennen aan het vroege wakker worden. Daarna wordt je steeds opnieuw veel te vroeg wakker, en zal dit patroon zich alleen maar gaan vastzetten.

Oorzaken van het probleem te vroeg wakker worden

Soms ligt de oorzaak van het te vroeg wakker worden in eerste instantie bij een te drukke komende dag. Je gaat dan al naar bed met het gevoel dat morgen zo vol is. Door de verhoogde alertheid en je bezige brein zal je lijf de neiging hebben je al vroeg wakker te maken. Eigenlijk net als bij een kind die de volgende dag jarig is. Die staat ook gerust al om 5:00 uur naast bed omdat er gefeest gaat worden en hij/zij kadootjes krijgt.

Soms is er ook de reden dat een partner al vroeg moet opstaan en dan geluid maakt en rommelt in de slaapkamer. Jij wordt daar wakker van en kan de slaap niet meer vatten voor de komende 2 a 3 uur.

Veelvoorkomend is het probleem dat de jonge moeder of vader de eerste ochtendvoeding om 5:00 uur moet geven aan de baby. De ouders wennen aan dit vroege wakker worden en dit patroon zet zich vast. Wanneer die fase voorbij is en je kind slaapt als een roosje tot 8:00 uur in de ochtend, dan lig jij wakker vanaf 5:00 uur omdat dat al weken zo gaat. Het lukt niet meer om door te slapen.

Tip : verderop in dit artikel kunt u van het zelfhulpboekje “Slaaplessen” het inkijkexemplaar opvragen.

Vroeg wakker worden is beter dan moeilijk inslapen.

In het begin van de nacht vindt met name het fysieke herstel plaats in de diepe slaap en aan het einde van de nacht flink wat mentaal opruimwerk in de REM slaap. De slaapfases die je mist als je te vroeg wakker wordt zijn de ondiepe slaap en enkele REM slaap fases. De diepe slaap en ook een flinke REM slaap fase heb je in het eerste stuk van de nacht al gehad dus je mist eigenlijk de “afrondende fases” van de slaap. Je voelt je hierdoor minder goed uitgerust en je brein heeft niet altijd voldoende REM slaap gehad om gedegen op te ruimen en ervaringen te verwerken. Maar in het begin van de nacht tijdens je diepe slaap zijn je vitale functies weer gerepareerd en je hart en bloedvaten en orgaansystemen goed onderhouden en heeft je brein zichzelf ook al aardig geschoond. Je mist dus de Finishing Touch. Laat dit een enigszins troostende gedachte zijn.

In de vroege ochtend wakker worden is normaal.

Iedereen wordt een aantal keer per nacht eventjes wakker. Vooral in de vroege ochtend zijn meerdere momenten dat je puur natuur even uit je sluimerslaap wakker wordt en daarna weer inslaapt. Wanneer je je echter heel bewust bent van dat kleine wakkere moment en je begint direct te denken dat je nu vast  niet meer zal inslapen…..dan wordt je pas ECHT wakker. Je voelt frustratie, irritatie of zelfs spanning. Dit is een vijand van je slaap.

Wat kun je zelf doen aan het te vroeg wakker worden?

Kijk nooit op de klok! Door niet te kijken kan het ook nog 2:00 uur ’s nachts zijn of 6:30 uur in de ochtend. Je weet het niet meer. Dat is perfect! (lees mijn blog; kijk niet op de klok)

  1. ga even plassen als dat moet, maar hou de lampen uit, hou je bed warm;
  2. stap snel weer terug in bed en denk: het is nog slaaptijd;
  3. richt je aandacht op de matras, de warmte, de donkerte, de zwaarte van je lichaam of op je natuurlijke ademhaling die almaar komt en gaat;
  4. doe eventueel oordopjes in wanneer er geluiden zijn die je storen; (snurken, vogels, partner die opstaat)
  5. Merk op dat je hoofd nuttige dingen gaat denken. Zeg dan “het zal wel” in je hoofd en breng je aandacht terug naar het “voelen” in je lijf. Je kunt ook in mijn boek Slaaplessen de oefening ” pendelen met de adem” lezen. Deze helpt krachtig om je hoofd minder belangrijk te maken. Je kunt een gratis inkijkexemplaar van dit boekje downloaden;
  6. soms helpt het als je naast je ontbijtbordje een “to do lijst” klaar hebt liggen voor de komende dag en je dus in bed kunt denken: “ik vergeet niks, het ligt rustig en duidelijk naast mijn bordje op mij te wachten. Morgen is vroeg genoeg om hierover na te denken. Nu mag ik slapen. Nieuwe ronde nieuwe kansen”;
  7. wanneer je hoofd heel dominant wakker wil worden kun je met een iets sterkere afleiding werken die de slaap toch uitlokt. Dit is een zakdoek waarbij je knoopjes in de hoeken legt. (of een kastanje of een douchesponsje) Deze kun je ook nog lekker  laten ruiken naar je favoriete geur. Je neemt deze zakdoek in je hand en begint eraan te voelen en te friemelen. Je kunt er ook aan ruiken. Je bereikt hiermee dat je je aandacht brengt bij iets “onbenulligs”. Je gaat vervolgens steeds minder intensief voelen, Je voelt je prettig ontspannen bij deze geur en dit contact met een “knoopje”. in je zakdoek. Je laat jezelf zo weer doezelen. Een ontspannen situatie is makkelijker voor de slaap om je toch nog even mee te nemen.

Essentieel is dat je geen betekenis meer geeft aan het wakkere moment. Dat je niets nuttigs doet of denkt. Door je wakkere moment weer kort en onbenullig te maken ben je losgekomen uit het patroon van te vroeg wakker worden.

Oefening baart kunst, succes gewenst komende ochtend!

Helpen bovenstaande tips je niet voldoende? Praat er dan eens over met een Slaapoefentherapeut bij jou in de buurt. Hier vind je de praktijkadressen.


Hoe vind je dit artikel? Geef je waardering:
1 Star2 Stars3 Stars4 Stars5 Stars (256 stemmen, beoordeling: 3,82 uit 5)

Laden...


boek slaapproblemen zelfhulp

Wil je ter kennismaking een GRATIS inkijkexemplaar ontvangen van het boek Slaaplessen?


Lees meer

Of lees een ander artikel over te vroeg wakker worden