23 februari 2022

Een kansrijke start en de eerste 1000 dagen

Kansrijke start en de eerste 1000 dagen, wat houden die termen eigenlijk in?

♥ Een kansrijke start staat voor de best mogelijke goede en gelijke kansen voor baby’s en hun ouders. (Daar waar ik ouders zeg bedoel ik ook verzorgers)

♥ De term “De eerste 1000 dagen” staat voor de periode van de conceptie / bevruchting tot aan de 2e verjaardag van je kind.

eerste 1000 dagen

“Een Kansrijke Start” en “De eerste 1000 dagen” zijn hele actuele thema’s, maar wel pittige en beladen onderwerpen. Het maakt uit waar je wiegje staat! In een sloppenwijk in Zuid-Amerika of in een warme, hygiënische woning in een welgestelde buurt.

Denk maar eens aan het gezegde:

"Hier ben je niet voor in de wieg gelegd", wat betekent: "Dit is niet jouw bestemming".

Bronnen:

Bibo studie: Beijers, R., Promotieonderzoek Basale Invloeden op Baby Ontwikkeling (BIBO) van de Radboud Universiteit Nijmegen. 2012

Investing in the foundation of sustainable development: pathways to scal up for early childhood development.2017

Het maakt verschil hoe de start en de eerste 1000 dagen van een baby in brede zin zijn.

Je kunt hierbij denken aan:

Zijn beide ouders gezond? Eten, bewegen en slapen de ouders gezond genoeg?
Roken de ouders of wordt er (veel) alcohol of drugs gebruikt?
Is er sprake van stress of ontspanning, zorgeloosheid of problemen?
Spelen er trauma’s mee bij de (voor)ouders of bij de zwangerschap/bevalling
Is de basis van de ouders stabiel en veilig of komen zij uit een instabiele jeugd?
Hebben de ouders een sociaal vangnet of is er weinig hulp en steun vanuit de omgeving?
Hoe is de denkwereld van de ouders? Hebben ze vertrouwen of is er onzekerheid, hebben ze positieve verwachtingen of zijn er doemscenario’s?
Is de mentale veerkracht ruim of beperkt? Depressie en angst zijn veelgehoorde problemen bij een zwangerschap(swens) of na de bevalling.

Deze lijst is niet compleet. Dit geeft maar aan dat er 1001 invloeden zijn die het verloop en de ingrediënten van het leven kunnen bepalen.

Een kansrijke start voor een pril gezin.

Het prille gezin staat voor een uitdagende periode. In deze periode kun je de kansen voor je baby optimaliseren. Zaken als een gezonde leefstijl, een veilige gehechtheidsrelatie, afgestemdheid tussen de baby en de ouders maakt een groot verschil voor het hele verdere leven van je kind. Dit geldt natuurlijk ook nog voorbij de eerste 1000 dagen!

Ouders die weten hoe zij groter, sterker, wijzer en liefdevol kunnen zijn, oplossingsgericht redeneren, empathisch denken en handelen kunnen een groot en mooi verschil maken. Het is helpend wanneer jij als ouder voorspelbaar en betrouwbaar bent in de ogen van je kind. Dit sterkt het zelfvertrouwen en de sociale vaardigheden van je kind voor nu en later.

Jij kunt relatief eenvoudig de eerste stappen zetten naar een kansrijke start en gezonde eerste 1000 dagen!

Wat kun jij bijvoorbeeld doen voor een kansrijke start?

In de aanloop naar zwangerschap en tijdens de zwangerschap:

Ga gezonder eten, meer fruit en groentes. Eet minder vet, suikers en zout en eet op vaste tijden. Eet gezonde tussendoortjes.
Drink meer water en/of kruidenthee, minder koffie, frisdranken.
Beweeg (buiten) en ontspan! Wandelen in de natuur, fietsen of rustig en fijn sporten is een boost voor je gezondheid.
Start en eindig je dag met een 3 minuten ademruimte oefening
Lucht je hart! Praat over je zorgen of problemen met lieve naasten of een hulpverlener.
Maak vaste slaaptijden. Een mooi voorspelbaar slaapritme maakt dat je makkelijker inslaapt en ook dat je kwalitatief beter gaat slapen.

De onderstaande tip is niet zo eenvoudig, maar voor een kansrijke start is het enorm belangrijk dat je:

♥ stopt met roken, drugs en/of alcohol.

Wat kun jij doen voor gezonde eerste 1000 dagen?

Naast al het hierboven genoemde op het gebied van gezonde leefstijl en genoeg slaap kun je nog denken aan:
Goed te luisteren naar je lichaam, respecteer misselijkheid, vermoeidheid, (bekken)klachten… doe het dan kalmer aan.
Adem geregeld naar de buik en wieg je kindje op deze ademgolven.

Voor papa en mama:

Praat over je angsten en zorgen en deel ook je plezier en fantasieën.
Maak contact met jullie groeiende baby in je buik, praat, lach, zing en dans met de baby.
Wen jullie baby alvast aan eenzelfde liedje of een vast geluid ter ontspanning
Speel met de baby in je buik. Trommel, aai, masseer de buik of papa maakt lieve geluidjes tegen de buik aan of speelt muziek.

Houvast voor de eerste tijd na de bevalling.

Een baby jonger dan 6 maanden heeft nog geen vast slaappatroon, de slaapbehoefte ligt rond de 16-18 uur per etmaal. Het is vooral belangrijk dat je baby dit aantal uren gemiddeld haalt. Een andere helpende visie is dat je een baby jonger dan 1 jaar niet kunt “verwennen”. Je hoeft je qua aandacht geven dus niet “in te houden”. Je kunt nooit teveel knuffels, liefde, aandacht en nabijheid geven. Baby’s zijn blij met jouw stem en dus ook met je uitleg wat jij allemaal aan hem (de baby) ziet, voelt, merkt en wat het met je doet. Praat ook over de verzorgende handelingen die je doet zoals luier verschonen, aankleden, badderen…. Je baby leert van jou, leert dat dingen voorspelbaar zijn en leert zichzelf beter begrijpen.

Alle baby’s huilen! Het hoort erbij en hoe ga jij ermee om?

Wat kun je doen met het huilen in de eerste 1000 dagen van je baby?

Natuurlijk check je eerst of er noodzakelijke hulp of verzorging nodig is. Maar is dit niet het geval….
Laat je kind niet alléén huilen maar beter in nabijheid van jou. Troost je baby en praat over de mogelijke reden van het huilen. Laat je baby voelen dat hij màg huilen. Het hoort erbij en het mag er zijn. Door deze emotie te erkennen groeit het zelfbewustzijn van je kind.
Juist door je baby te laten uithuilen in jouw liefdevolle nabijheid zal het niet zo snel weer opnieuw behoefte voelen om te huilen.
Stop je het huilen snel met een fopspeen of met eten / drinken, dan zullen de niet gehuilde tranen later nog gehuild gaan worden.
Huilen en boosheid zijn hulpmiddelen van je baby om zijn binnenwereld te reguleren. Het lucht op en maakt ruimte voor nieuwe indrukken. Een overprikkelde baby kan (nog) geen nieuwe indrukken aan en zal graag even huilen of rust nemen om daarna verder de wereld te kunnen gaan ontdekken.

Ik wens iedere prille papa of mama toe dat ze met deze kennis hun voordeel doen. Een kansrijke start en de eerste 1000 dagen hoeven niet perfect te zijn, maar liefst wel goed genoeg. De bovenstaande handreikingen kunnen helpen om je baby “in de wieg te leggen” voor een mooi leven en eerlijke kansen.